De droom van Josephine Baker

Historicus en Andere Tijden-presentator Astrid Sy en regisseur en romanist Femke van Wiggen voelen zich sterk verbonden met Josephine Baker en haar niet aflatende strijd tegen sociaal onrecht. Sy’s grootmoeder vertaalde het kinderboek ‘De regenboogkinderen’ dat Baker ooit schreef en dat sterk geïnspireerd is op haar eigen leven. Van Wiggen, die werkt aan een boek over Josephine Baker, was in 2021 aanwezig bij de bijzetting van Josephine Baker in het Panthéon.

In deze Andere Tijden special concentreren de makers zich met name op de manier waarop Josephine Baker haar idealen trachtte vorm te geven. Ze reizen naar het kasteel van Milandes, de plek in de Franse Dordogne waar Baker tientallen jaren woonde en haar eigen wereld schiep, met haar twaalf geadopteerde ‘regenboogkinderen’. Haar droom was om hier een veilige haven te scheppen en te bewijzen dat racisme niet hoeft te bestaan. Met onder meer zoons Akio en Brian blikken Sy en Van Wiggen terug op hun ongewone jeugd, Bakers relatie tot het racistische Amerika, haar levensgevaarlijke werk voor het verzet en haar historische speech (als enige vrouw!) tijdens de March on Washington van 1963.

Josephine Baker is de eerste zwarte vrouw die is bijgezet in het Panthéon, een eer die alleen de allergrootste Fransen ten deel valt. Met deze bijzetting liet Frankrijk zien Bakers erfenis te willen koesteren. Maar wat betekent die erfenis in een wereld die zo op scherp staat? Waarin polarisatie en populisme toenemen en de strijd tegen racisme een eeuwigdurende zaak lijkt?

Astrid Sy en Femke van Wiggen zijn ook de initiatiefnemers van een expositie over Josephine Baker in het Verzetsmuseum Amsterdam, die op 17 april 2025 opent.