Seks in de speelfilm

Daarmee wist een nieuwe generatie filmmakers de tijdgeest feilloos te treffen. Paul Verhoeven: “Het was natuurlijk een moment waarop iedereen met iedereen naar bed ging, althans in mijn wereld.” Er kwamen miljoenen bezoekers op de films af en daarmee werden ze een ongekend commercieel succes. Voor veel producenten, regisseurs, acteurs en actrices betekende dit het begin van een glanzende carrière. Betrokkenen vertellen over hun eerste schreden op het pad van de professionele film, het loslaten van taboes, expliciete naaktscenes, lange rijen voor de kassa en het belang van een goed verhaal.

Een van de hoogtepunten uit de carrière was het Gouden Kalf dat Willeke van Ammelrooy won voor de film Antonia (1994, regie: Marleen Gorris). De film verhaalt over vier generaties vrouwen onder één dak, die geen man nodig hebben. Een mooie sterke rol van de toen 55-jarige Van Ammelrooy.

Aan het begin van haar carrière werd ze vaak gecast in films met een erotisch tintje. Dat begon met Mira (1971, regie: Fons Rademakers) waarin ze de hoofdrol speelt en voor het eerst heel even naakt te zien is. Daarna doet ze mee aan een aantal films van Pim de la Parra en Wim Verstappen. Dit illustere filmduo scoort in de jaren zestig en zeventig met films met expliciete bloot- en seksscènes.

Zelf was Van Ammelrooy niet zo blij met het seksimago. In de jaren zeventig en tachtig was ze- samen met Monique van de Ven- de enige echte filmster van Nederland. Ze heeft een rijk oeuvre met onder andere rollen in Het Jaar van de Kreeft (1975), Ciske de Rat (1984), Lijmen/ Het Been (2000) en de televisieserie Beatrix, Oranje Onder Vuur (2012).

In 1911 kreeg Nederland op initiatief van de streng katholieke minister van Justitie Regout een nieuwe Zedelijkheidswet. Daarin was nauwkeurig vastgelegd welk seksueel gedrag strafbaar werd gesteld. In de wet van 1911 kwam kwam een verbod op het verleiden van minderjarigen van hetzelfde geslacht (het beruchte artikel 248bis). Ook kwam er een verbod op prostitutie en het openlijk vertonen van pornografie en de verkoop van voorbehoedmiddelen. De wet werd gezien als het opleggen aan de samenleving van de confessionele kijk op seksualiteit.

De seksuele revolutie van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw zorgt voor een ommekeer in de seksuele normen en waarden. De pil wordt geïntroduceerd en andere voorbehoedsmiddelen worden beter verkrijgbaar. Homoseksualiteit wordt vanzelfsprekender en seks voor het huwelijk is niet langer taboe. Naakt in tijdschriften, op tv en in films wordt steeds vanzelfsprekender. Het kan niet anders dan dat de Zedelijkheidswet op de schop moet.

In 1970 wordt een adviescommissie gevormd en in fases wordt de oude wet uit 1911 aangepast. Abortus, homoseksualiteit en seks voor het huwelijk zijn niet meer strafbaar. Verkrachting binnen het huwelijk wordt wel strafbaar gesteld. De filmkeuring voor volwassenen wordt afgeschaft. In dit programma van het Humanistisch Verbond legt Wim Verstappen nog eens uit waarom de filmkeuring moet ‘oprotten’. En zo geschiedde.

Wim Verstappen en Pim de la Parra wekken in 1971 de Nederlandse film tot leven. Ze produceren één van de succesvolste films in de Nederlandse geschiedenis: Blue Movie. 2,3 miljoen bezoekers lokken ze naar de bioscoop. Seks in de speelfilm blijkt de succesformule.

In 1965 bundelt het duo Pim de la Parra & Wim Verstappen de krachten in de firma Scorpio Films. Ze willen een nieuwe koers gaan varen binnen de Nederlandse filmindustrie. Uitgangspunt: “Dát je filmt is belangrijker dan wát je filmt.” Het blijkt een baanbrekend credo. Tot dat moment produceert Nederland gemiddeld slechts drie films per jaar.

Pim & Wim spelen in op de maatschappelijke veranderingen in de jaren 70. De jeugd dringt aan op een verandering in de normen en waarden. Ze willen een vrijere seksuele moraal. Door seks te introduceren in de speelfilm trekt Nederland plotseling massaal naar de bioscoop. Wim vertelt in deze NOS serie dat hij zijn ogen niet kan geloven: “Bij Blue Movie zag ik voor het eerst een rij voor de kassa staan.”

Ondanks dit grote succes blijkt de combinatie Pim & Wim geen garantie voor succes. De miljoenen verdient aan Blue Movie investeren de mannen in nieuwe films. Geen enkele bereikt nog het succes van de doorbraak in 1971. In 1976 gaat het zelfs helemaal fout. Ondanks grote uitspraken over strakke filmbudgetten raken ze met de film "Wan Pipel" in de problemen. Het betekent het einde van Scorpio Films en het duo Pim & Wim.