Meer geschiedenis? Kijk op NPOKennis.nl
↳ Enter om te zoeken
Drooglegging 1
© Orange County Archives

Alcoholprobleem
Al in de achttiende en negentiende eeuw drinken Amerikanen uit alle sociale klassen en standen, en dan vooral de mannen, veel alcohol. Hetgeen dat ze het meeste drinken is bier, tot dat de sterke drank haar intrede maakt. Steeds vaker kiest de bevolking in plaats van bier, voor sterke drank zoals whisky. Dat levert problemen op, omdat het alcoholpercentage dat de consumenten binnen krijgen een stuk hoger wordt.

Bewegingen tegen alcohol bestaan al een eeuw voor de drooglegging daadwerkelijk wordt ingevoerd. Veel mensen uit deze bewegingen komen uit de religieuze hoek. Daarnaast maken ook veel vrouwen zich hard voor een verbod op alcohol. Het zijn hun mannen die dagelijks dronken worden in de kroeg, met alle gevolgen van dien. Alcohol wordt in deze tijd gezien als een belangrijke oorzaak van huiselijk geweld.

Drooglegging 2
Politieke cartoon uit 1874 over vrouwen in de strijd voor een alcoholverbod. © Publiek Domein

De voorstanders van een verbod, de zogenoemde ‘Drogen’, geven alcohol ook de schuld van maatschappelijke problemen. Zij geloven dat een einde aan alcohol zorgt voor stagnering van andere problemen, bijvoorbeeld criminaliteit, corruptie en prostitutie:

“Verban de alcohol en alles zal goed komen”

Roep om maatregelen
De consumptie van alcohol onder de Amerikaanse bevolking is in het begin van de twintigste eeuw het hoogst sinds de Amerikaanse burgeroorlog. Daarnaast neemt het aantal doden door leverziektes en chronisch alcoholisme sterk toe. De strijd tegen alcohol en alcoholisme kan daarom ook worden gezien als een onderdeel van een grotere volksgezondheidsbeweging. 

De roep om maatregelen wordt hierdoor steeds sterker. Onder andere de Anti Saloon League gaat de strijd aan tegen alcohol en doet haar best om zoveel mogelijk kroegen te sluiten. Deze campagne heeft succes, in 1920 wordt alcohol “eindelijk” verboden en worden de Verenigde Staten drooggelegd.

Drooglegging 4
© Publiek Domein

Het achttiende amendement
De anti-alcoholwetgeving ontvangt naast opluchting ook kritiek, vragen en sceptische opmerkingen van de mensen die tegen het alcoholverbod pleiten. Zo laat de New York Times zich scherp uit over het probleem van natuurlijke fermentatie en het ‘gevaar’ van een fles druivensap in de provisiekast.

“Zal [ook] een huisvrouw schuldig zijn voor de wet, zoo zij toelaat, dat een glas vruchtensap door fermentatie meer dan een half procent alcohol bevat”?

Beslaglegging
In heel Amerika nemen ambtenaren drank in beslag. De drank wordt vernietigd en de flessen kapot geslagen. In New York alleen al wordt er in de eerste week na de invoering van de drooglegging voor drie miljoen euro aan alcohol in beslag genomen. In 1916 zijn er nog 1300 brouwerijen in de Verenigde Staten, daar is tien jaar later niets van over. De (legale) drankindustrie wordt weggevaagd.

Drooglegging 3
© Publiek Domein

Criminaliteit, bendes en corruptie
Daarentegen neemt de illegale handel door de drooglegging grote vormen aan. Er wordt drank losgemaakt van de apotheek of de kerk waar alcohol nog wel is toegestaan. De zogenoemde ‘rum-runners’ smokkelen sterke drank uit landen in de buurt. gesmokkeld uit buurlanden. Overal ontspruiten illegale kroegen met illegale stokerijen. Kranten doen regelmatig verslag van explosies en branden door de verkeerde bereiding van sterke drank. Daarnaast heeft de illegaal gebrouwen alcohol vaak een hoger alcoholpercentage, waardoor deze voor meer gevallen van alcoholvergiftiging zorgt.

Bendes verdienen veel geld aan het verbod. Vooral de gangster Al Capone behaalt heel veel winst en door middel van corruptie en veel geweld weet hij Amerika te choqueren.

Drooglegging 5
Politie van Detroit bij illegale brouwerij tijdens de drooglegging. © Publiek Domein

Het einde van de drooglegging
De drooglegging brengt meer negatieve gevolgen met zich mee dan de ‘Drogen’ van te voren hadden verwacht. Ook in deze kampen ontstaat twijfel over de wet. Vanaf 1925 daalt de steun voor het beleid.

Pas met het aantreden van Franklin D. Roosevelt wordt de wet afgeschaft in 1933. Tijdens de verkiezingen maakt Roosevelt al bekend af te willen van het verbod. De impopulariteit is op dat moment nog verder gegroeid, stemmers zien niet langer de link tussen economische en sociale voorspoed en drooglegging en geloven dat de economie zal aantrekken door de afschaffing ervan.

Veel Amerikanen zijn blij met de afschaffing van het verbod. Er rijden massaal goederentreinen het land in om Amerika van een alcoholvoorraad te kunnen voorzien. Veel hotels en restaurants treffen voorbereidingen en schenken vanaf middernacht weer alcohol, voor het eerst in dertien jaar. Het einde van de drooglegging wordt vrolijk gevierd. De Amerikanen proosten, legaal.

22 december 1933

Amerikanen vieren legalisering alcohol

New York viert legalisering alcohol
Bekijk Video
1 min

Het nut van een verbod
Door de afschaffing van het verbod, zien veel mensen de drooglegging als mislukt. Echter, dit wordt door historici betwist. In 1920 slinkt de alcoholconsumptie door het verbod als vanzelfsprekend. Hoewel deze door de illegale handel al vrij snel toeneemt, komt de gemiddelde jaarlijkse consumptie van alcohol pas boven de piek van voor de drooglegging in de jaren zeventig.

Een andere positieve uitkomst van de drooglegging is dat alcoholisten niet meer zo gemakkelijk aan alcohol kunnen komen als voorheen. Hierdoor beseft een gedeelte van deze groep hoe verslaaft ze zijn. Helaas is er geen goede hulp te vinden voor alcoholisten die sober willen worden in deze periode. Veel van hen proberen daardoor met alle macht weer aan de drank te komen. Het gebrek aan hulp voor alcoholverslaafden komt als probleem aan het licht. Dit resulteert in 1935 in de oprichting van de Anonieme Alcoholisten.

De huidige discussie in Nederland over de wietteelt laat zien dat de legalisering van verdovende middelen nog steeds veel mensen bezighoudt. Eenvoudig is dit soort wetgeving in ieder geval niet, wat het beleid van het nieuwe kabinet zal worden omtrent wiet zullen we moeten afwachten.

5 december 1933

Het einde van de drooglegging

Het einde van de drooglegging
Bekijk Video
1 min
Credits
  • Margot van Ark

Vragen?

Heeft u vragen, ideeën of opmerkingen?

Neem dan contact op met de redactie: