Meer geschiedenis? Kijk op NPOKennis.nl
↳ Enter om te zoeken
Eerste schooldag basisschool in Amsterdam; juf leest verhaaltje voor 11 augustus 1986
Eerste schooldag op een basisschool in Amsterdam, 11 augustus 1986. © Fotocollectie Anefo

Maar de klassieke route van juf of -meester op de basisschool naar docent in het voorgezet onderwijs veranderde sterk tussen de jaren zestig en de jaren tachtig.

Begin van de basisschool
De basisschool zoals we hem nu kennen bestaat inmiddels 35 jaar, toen in 1985 de Wet op basisonderwijs van kracht werd. Tot die tijd waren de kleuterschool en het lager onderwijs nog twee aparte onderwijsinstellingen. Het tweede kabinet Van Agt bracht daar echter verandering in: de kleuterklassen en de lagere school gingen samen in één basisschool voor kinderen tussen de vier en twaalf jaar.

Door deze verandering verdween de opleiding tot kleuterjuf aan de KLOS en werd onderdeel van de Pedagogische Academie (PA): de voormalige kweekschool.

22 april 1981

De komst van de basisschool

De komst van de basisschool
Bekijk Video
2 min

Mammoet
Het middelbaar onderwijs ging al zeventien jaar eerder op de schop. De verandering moest kinderen uit de lagere sociale klasse stimuleren om een hogere opleiding te genieten. De oude vertrouwde ambachtsschool, mms, mulo en hbs werden in 1968 verleden tijd.

Kinderen die voorheen naar de hbs zouden gaan, kregen nu twee opties: de vijfjarige havo of het zesjarige vwo (respectievelijk hoger algemeen voorgezet onderwijs en voorbereidend wetenschappelijk onderwijs).

Nieuw was de mavo: het middelbaar algemeen voortgezet onderwijs. Het ambachtelijk gerichte onderwijs bleef behouden als het voorbereidend beroepsonderwijs (vbo) en het lager beroepsonderwijs (lbo). Na flinke discussies bleef het ouderwetse gymnasium als een aparte opleiding binnen het vwo behouden.

Met de Mammoetwet veranderde ook de opleiding tot leerkracht. De kweekschool verdween en er kwamen aparte opleidingen voor leraren van de lagere school (PA) en het voorgezet onderwijs (Nieuwe Leraren Opleiding).

Scheefgroei
Ondanks alle hervormingen in het onderwijs - ook ná 1985 - is de scheefgroei tussen het loon op de basisschool en de middelbare school nooit opgelost. Sterker nog, het verleden leert ons dat het verschil in loon alleen maar is toegenomen. 

Credits
  • Anne Verwaaij
Bronnen
  • Middelbaar onderwijs in Nederland: Een halve eeuw strijd tussen beleidsmakers en scholen

    Geertje Dekkers en Hasan Evrengun, 'Middelbaar onderwijs in Nederland: Een halve eeuw strijd tussen beleidsmakers en scholen', Historisch Nieuwsblad 7 (2002).

    Lees hier
  • Onderwijswet

    'Onderwijswet', NRC, 22 maart 2001.

    Lees hier
  • akte Middelbaar Onderwijs

    Jozef Vos, De opleiding voor de akte Middelbaar Onderwijs tot omstreeks 1980 (2005).

    Lees hier

Vragen?

Heeft u vragen, ideeën of opmerkingen?

Neem dan contact op met de redactie: