Een bezeten wereld

In de jaren 20 dringt de Amerikaanse cultuur ons land binnen. In de bioscopen, de muziek en... op de dansvloer! De jeugd stort zich enthousiast op de Charleston en de Lindy Hop, waarmee ze zich volgens ouders, leraren en overheid overgeven aan onverantwoord 'zinnenprikkelend' vermaak. Raakt Nederland zo niet zijn identiteit kwijt? De moderne vrouw met blote armen en korte rokken ligt sowieso onder vuur. Het moet braver. Als tegenwicht wordt de eigen volkscultuur met klederdracht en klompendans van stal gehaald.

Uitzending: vrijdag 30 augustus om 21.20 uur op NPO 2.

De economie in de jaren 20 is ‘booming’ en nieuwe producten veroveren de markt. Zo bloeit de Enka-fabriek dankzij de uitvinding van kunstzijde en ondernemer Jongerius wordt steenrijk door de opkomst van de auto. Maar het is niet overal welvaart. In het zuiden en oosten van ons land blijft de groei achter. En in de jaren 30 komt de crisis. De beurscrash in New York leidt in ons land tot een langdurige economische crisis met als gevolg duizenden werklozen en steuntrekkers massaal in de werkverschaffing.

Uitzending: vrijdag 6 september om 21.05 uur op NPO 2.

In de stad leven veel arbeiders begin 20e eeuw in erbarmelijke omstandigheden. Aan stinkende grachten, in krotwoningen. Het idee groeit dat daar iets aan gedaan moet worden. Dus verrijzen er tuindorpen, zoals Vreewijk in Rotterdam, met fatsoenlijke huizen en dubbele tuinen. Het vooruitgangsideaal van de ‘gezonde mens’ krijgt hier vorm. En wie niet voldoet aan dit ideaal komt in aanmerking voor heropvoeding.

Uitzending: Vrijdag 13 september om 21.05 uur NPO 2. 

Ons land kent begin 20e eeuw een groeiend aantal vreemdelingen. Chinezen strijken neer als havenarbeiders en vormen eigen gemeenschappen. Met open armen ontvangen we Belgische vluchtelingen en Duitse dienstbodes. Surinamers fungeren als ‘exotische attractie’ in de amusementsindustrie. Maar als in de jaren 30 de crisis losbreekt, wordt de stemming grimmiger. En wanneer Joodse vluchtelingen uit Duitsland massaal hun toevlucht in Nederland zoeken, gaan de grenzen dicht. 

Uitzending: vrijdag 20 september om 21.05 uur op NPO 2.

Samen zingen, samen marcheren, samen achter een vaandel aan. In het Interbellum is het groepsgevoel belangrijk, dat geeft houvast. Identiteit ontleen je aan de kerk of de politieke partij waarbij je hoort. Begin jaren 30 doet een nieuwe beweging, de NSB, een aanval op de gevestigde politiek met een beroep op nationale eenheid en trots. In Drenthe, waar de boeren stevig te lijden hebben onder de crisis, valt de lokroep van NSB-leider Mussert goed.

Uitzending: Vrijdag 27 september om 21.05 uur NPO 2. 

De Eerste Wereldoorlog – met een vergissingsbombardement op Zierikzee – galmt na in Nederland. In 1918 dreigt even een revolutie. De overheid gaat potentiële oproerkraaiers in de gaten houden, waaronder steeds meer dienstweigeraars en antimilitaristen. Zij hebben gezien wat voor ellende de oorlog heeft gebracht. Maar als de internationale spanningen in de jaren 30 toenemen, slinkt de aanhang van het gebroken geweertje en komen de gifgasmaskers uit de kast.

Uitzending: Vrijdag 4 oktober om 21.05 uur NPO 2.