Omstreden ontgroening 

De bovenstaande foto komt uit 1961, ter illustratie van het jaarlijkse ritueel tijdens de NIA nacht.

De vader van Wim Noordhoek is eerst boos op zijn zoon dat hij de groentijd niet af wil maken. Slap vindt hij het. Maar als hij hoort dat zijn zoon niet bij een vereniging wil horen waar op zo’n nare manier ontgroend wordt, waar ze ‘Dachautje’ spelen, wordt hij pas echt boos en plaatst een ingezonden brief in de krant. Een mediarel is geboren met nationale discussie tot in de Tweede Kamer aan toe.

Hockeystick incident
Tijdens het onderzoek naar de groentijd in het Amsterdams Studenten Corps zijn nog twee andere incidenten uit 1962 aan het licht gekomen. In het dispuutshuis van VIATOR wordt een noviet een hersenkneuzing geslagen wanneer een ouderejaars en tevens hockey-international probeert een bekertje van zijn hoofd te slaan. Een andere noviet loopt een hoofdwond op wanneer hij door een ouderejaars met een stok wordt geslagen tijdens een zwemfeest.

De incidenten worden bestraft met tijdelijke schorsing van de universiteit en met geldstraffen. Overigens deelt het corps zelf ook straffen uit aan eigen leden die met informatie en foto’s van de incidenten naar de media zijn gestapt. Want de incidenten staan breeduit in de kranten. Zo is te lezen dat de dader tijdens het zwemfeest vijf glazen sherry heeft gedronken.

Meer incidenten
Door de incidenten in Amsterdam komen ook in andere steden ontgroeningsverhalen in de kranten te staan en wordt bij verschillende corpora de groentijd onderzocht. Zo blijkt een aspirant-lid van het Rotterdams Studenten Corps gewond geraakt bij het traditionele invechten van de sociëteit aan de Eendrachtsweg.

De novieten moeten tegen de gevel opklimmen om binnen te komen en dat levert weleens een valpartij op. Het incident komt in 1962 prompt in de krant te staan en levert verontwaardigde reacties op.

Externe Media - Deze ontgroening liep gruwelijk uit de hand
“Beetje Saai” 
Na het tumultueuze jaar 1962 nemen de corpora in het hele land maatregelen om excessen te voorkomen. Commissies worden aangesteld om regels op te stellen en andere commissies moeten de naleving ervan in de gaten houden. Een verbod op ‘kikkeren’, gehurkt voortbewegen, wordt bij meerdere corpora ingevoerd.

Bij enkele verenigingen komt een verbod op ‘handtastelijkheden’. In Delft worden minimale slaaptijden ingevoerd en Vindicat in Groningen zorgt voor plastic bestek om incidenten te voorkomen. Een eerstejaars uit 1963 noemt zijn groentijd tegenover Andere Tijden “prima, zonder enig incident. Haast een beetje saai…”

Roetkapaffaire
In 1965 laait de maatschappelijke discussie over de groentijd weer fel op als een inauguratieritueel van studentengezelschap Tres in Utrecht volledig uit de hand loopt. De nieuwe leden worden volgens de traditie op een kar gezet en krijgen een roetkap over hun hoofd waarin af en toe geblazen wordt om een verstikkende roetwolk te veroorzaken.

Dit gebeurt ieder jaar en is nooit een pretje geweest. Maar in 1965 wordt een verkeerde roetkap gebruikt die behandeld is met olie. Twee van de novieten raken bewusteloos door de oliedamp en één van hen overlijdt.

Tres is een apart gezelschap binnen het Utrechtse Studenten Corps. Ieder jaar kiest Tres drie nieuwe leden uit de eerstejaars van het Corps, meestal zijn ze van adel. Pas aan het eind van het eerste studiejaar worden de leden officieel geïnaugureerd en dit gaat gepaard met behoorlijk vervelende rituelen in de omgeving van Jutphaas.

Het is de plaatselijke bevolking al jaren een doorn in het oog, want veel narigheid is voor hen met het blote oog te zien. Ze klagen erover in het programma Achter het Nieuws. Het gaat in feite niet om een ontgroening maar om een inauguratie. Toch staat de ‘roetkap-affaire’ bekend als het eerste ontgroeningsincident met dodelijke afloop. Tres is na dit incident officieel opgeheven.

Schelpenkar ongeluk
In 1966 besluit de Leidse Studentenvereniging Minerva om te stoppen met een ander inauguratieritueel, de strandrace tussen verschillende jaarclubs. Tot 1966 rijden de jaarclubs in een schelpenkar over het strand tussen Katwijk en Noordwijk, ieder vanuit een andere richting. Tijdens deze race verongelukt een noviet. Over dit o
Externe Media - Deze ontgroening liep gruwelijk uit de hand
ngeluk is niet heel veel terug te vinden in de kranten, omdat het incident binnenskamers is gebleven.

Groen laat niet meer met zich sollen
In 1969 doet het Limburgs Dagblad een rondje groentijd bij diverse corpora in het land. Want het blad constateert een nieuw soort ‘groenen’, aangepast aan de moderne maatschappij: “Na 1962 is de groentijd sterk gehumaniseerd. De kwalijke uitingen van sadisme die de buitenwacht met afgrijzen vervulden konden niet meer worden getolereerd. De corpora… werden genoodzaakt andere wegen in te slaan.” 

Steeds meer wordt het principe van ontgroenen op basis van ongelijkheid afgeschaft. Ook fysiek ontgroenen wordt in de ban gedaan, bij sommige corpora is elk fysiek contact verboden. En kaalscheren, waarbij de ongelijkheid nog extra wordt gesymboliseerd, wordt ieder jaar bij meer corpora afgeschaft. Delft en Utrecht volgen als laatst. Het Limburgs Dagblad geeft in de kop haar oorzaak: “Groen laat niet meer met zich sollen”.

Dachautje
De meeste aanpassingen van de groentijd lijken toch vooral doorgevoerd door afkeurende reacties van buitenaf. Na het Dachau-incident in 1962 roept minister Cals van onderwijs op om de groentijd aan te passen aan de huidige maatschappij.

Heel snel verloopt de aanpassing niet. Dat blijkt uit de verhalen die de redactie van Andere Tijden hoort van studenten uit Nijmegen en Delft die in de jaren ná de ophef rondom het Amsterdams Studenten Corps in hun eigen groentijd ook door ouderejaars zijn toegeroepen dat ze ‘Dachautje’ moeten spelen.

In Nijmegen gebeurde het op de sociëteit en in Delft werden de groenen in een dispuutshuis met zijn allen in een kleine wc-ruimte gepropt. Voor zover ons bekend zijn hier geen onderzoeken naar ingesteld en is niemand ervoor gestraft. Het is destijds niet in de publiciteit gekomen.

De één wordt advocaat, de ander belandt in de Tweede Kamer. De omstreden groentijd in Amsterdam is voor de hoofdpersonen in deze aflevering 'slechts' het begin van hun studietijd. Hoe is het ze verder afgegaan na 1962? Waar zijn de jongens van het Amsterdams Studenten Corps beland?