30 september 2020
Goedkoop vliegen
Goedkoop vliegen
“Het was mijn taak als steward om de passagiers op hun gehele reis te verzorgen,” zegt oud-steward Evert Galama tegen presentator Astrid Sy. In de tuin achter zijn huis vertelt de 105-jarige hoe hij begon aan boord van de KLM-toestellen toen vliegen nog een extravagante luxe was. In die tijd, zo vlak na de oorlog, duurt de reis naar Batavia (Indonesië) nog vijf dagen, met verschillende tussenlandingen. 75 jaar later is vliegen voor iedereen bereikbaar geworden. Het aanbod is geëxplodeerd en een vlucht naar Barcelona of Nice kost vaak niet meer dan een binnenlandse treinreis. Toen in maart dit jaar de coronacrisis uitbrak, gingen er stemmen op juist dat goedkope vliegen te beteugelen. Verschillende landen denken over extra belastingen of minimum ticketprijzen. Maar hoe is dat goedkope vliegen eigenlijk ontstaan? Andere Tijden onderzoekt de ontwikkeling van de vliegreis.
In de uitzending vertellen oud-stewards over de tijd dat zij de passagiers in de watten legden met versbereide biefstuk, kreeft en kaviaar. Als de reisbureaus in de jaren 60 vakanties als een totaalpakket van reis+hotel gaan aanbieden, neemt ook het aantal vliegreizen een hoge vlucht. “In Benidorm stond toen welgeteld één hotel. Nu zijn er 300.000 toeristenbedden,” zegt oud-directeur van Neckermann-Reizen René Klawer in de uitzending. Het was zijn taak de Nederlander aan goedkope vliegvakanties te helpen.
Maar het aantal vluchten explodeert pas echt wanneer de aanbieders de reis juist van alle luxe en extra’s ontdoen. Als Ryanair en Easyjet eind jaren 90 naar Nederland komen, begint Transavia haar eigen budgetmaatschappij Basiqair. De vlucht, een drankje, de maaltijd, een stoel bij het raam, alles krijgt een eigen prijs en wordt vanaf dan los van elkaar verkocht.
Het in die tijd opkomende internet maakt het bovendien mogelijk rechtstreeks aan de consument te verkopen. Die boekt de vlucht meestal een week of zes van tevoren. “Nadat iemand geboekt had, was je digitaal in staat om nog steeds mensen te wijzen op: wilt u een stoel reserveren, of wilt u een auto of een hotel boeken?” grijnst Harm van Hees, toentertijd verantwoordelijk voor de internetverkoop bij Basiqair. Directeur Willem Hondius rijdt in die tijd in een auto die is volgeplakt met prijsstickers van de bestemmingen. “Je zag in het begin wel soms weerstand. Maar heel snel zag je daar wel een omslag in. Dat klanten het eigenlijk heel prettig vonden omdat je gewoon zelf kunt kiezen wat je wilt,” licht hij de paradoxale situatie toe: minder luxe = meer vliegen. “En ja, uiteindelijk hebben wij wel meegewerkt aan het vele goedkope vliegen,” willen de twee wel toegeven.
Waarom is vliegen zo goedkoop? Lees het op NPO Focus.
Uitzending: woensdag 30 september om 22.15 uur op NPO 2.
Vragen?
Heeft u vragen, ideeën of opmerkingen?
Neem dan contact op met de redactie: