Het geheim van Ruud Lubbers

“Ruud Lubbers heeft drie goeie kabinetten gehad, maar hij heeft totaal gefaald om zijn opvolging te regelen”, verklaart oud-minister president Lubbers in het eerste premiersportret van Andere Tijden (NTR/VPRO), Het geheim van Ruud Lubbers.

In dit portret wordt het twaalf jaar functioneren van Lubbers in het torentje door de belangrijkste hoofdrolspelers onder de loep genomen. Onder wie Elco Brinkman voormalig fractieleider van het CDA en voorbestemd om Lubbers op te volgen.

Brinkman gaat voor het eerst uitgebreid in op de desastreus verlopen opvolging waarin Lubbers hem liet vallen: “het kan niet zo zijn dat ik als enige de schuld van zo’n nederlaag heb, dat heeft me op de been gehouden.” 

Kenmerkend voor Lubbers was dat hij graag wilde ‘meedenken’ met zijn vakministers. Daarvoor had hij cruciale informatie nodig. In Het geheim van Ruud Lubbers wordt ingegaan op hoe hij aan deze informatie kwam. Als minister-president had Lubbers raadadviseurs tot zijn beschikking, die toegang hadden tot de verschillende departementen en hem de benodigde informatie bezorgden. De belangrijkste raadadviseur en latere Secretaris-generaal van Algemene Zaken, Rein Jan Hoekstra vertelt voor het eerst hoe dit in zijn werk ging.

Ook vertelt toenmalig Amerikaans ambassadeur Paul Bremer voor het eerst over de Amerikaanse zienswijze op het kruisrakettenvraagstuk in Nederland en doet uit de doeken op welke manier de Amerikanen de besluitvorming in Nederland hebben beïnvloed.  

In de uitzending onder meer een reconstructie van de geheime gesprekken die tijdens het tweede kabinet Lubbers (1986-1989) werden gehouden tussen het CDA en de PvdA. Lubbers voelde dat zijn kabinet met de VVD een aflopende zaak was en liet Bram Peper, toenmalig burgemeester van Rotterdam, de top van het CDA en de PvdA op het stadhuis van Rotterdam bijeen brengen.

Peper: ‘dat wist Kok en Lubbers, het ging onder hun regie van grote afstand.’ Volgens Wim Kok hadden de gesprekken als doel ‘nader tot elkaar te komen’. Lubbers erkent dat hij het tweede kabinet Lubbers kon laten vallen omdat hij met de PvdA een alternatief had.

Het geheim van Ruud Lubbers, m.m.v. Wim Kok, Elco Brinkman, Paul Bremer, Rein Jan Hoekstra, Onno Ruding, Joris Voorhoeve, Ed Nijpels e.v.a.

Research, regie en samenstelling: Thomas Blom en Misha Wessel

Uitzending: za 28 dec 2013, 21.00 uur, Nederland 2.
Herhaling: ma 19 okt 2015, 23.35 uur, NPO2.