Van Klein Links naar GroenLinks

De verkiezingen van 1986 lopen voor Klein Links uit op een drama. Waar de PPR in het kabinet Den Uyl (1973-1977) nog meeregeerde, kachelt het aantal zetels van de kleine linkse partijen in de verkiezingen sindsdien alleen maar achteruit. Van 16 zetels in 1972  naar 6 in 1977. En bij de verkiezingen in 1986 verdwijnen EVP en CPN zelfs volledig uit de kamer, houdt de PSP nog maar een zetel over en staat de PPR op 2. Hier moet iets gebeuren, wil niet alles links naast de PvdA totaal verdwijnen.

'Klein Links' worden ze in die tijd genoemd, de partijen links van de PvdA. De Communistische Partij Nederland (CPN) is de oudste van de vier die uiteindelijk GroenLinks zouden vormen. Het was een partij tegen het fascisme en voor de verdrukten, zegt toenmalig fractievoorzitter Ina Brouwer.

De Pacifistische Socialistische Partij (PSP) is in 1957 opgericht als afsplitsing van de PvdA. Het is een groep principiële pacifisten, zegt Andrée van Es. Zij leidde in die tijd de partij.

De Politieke Partij Radikalen (PPR) komt in 1968 voort uit de christelijke achterban van een aantal partijen. Wim de Boer was voor de PPR al vanaf 1984 betrokken bij een gezamenlijke lijst voor de Europese verkiezingen, samen met mensen van CPN en PSP.

In 1988 komen vertegenwoordigers van die partijen bij elkaar in het huis van Europarlementariër Nel van Dijk, om eens te kijken of de partijen samen kunnen deelnemen aan de eerstvolgende verkiezingen. Terwijl eerder juist elk van deze partijen het proces wel een keer had geblokkeerd. De PSP wilde onder Fred van der Spek nimmer samenwerken, maar hij is nu vervangen door de nieuwe leider Andrée van Es. De CPN heeft in delen van het land een grote aanhang, maar geen zetels meer in de kamer.

De gesprekken thuis bij Van Dijk in Sittard verlopen in een prettige sfeer en er wordt zelfs samen gekeken naar de finale van het EK voetbal 1988. De gesprekspartners boeken vooruitgang. Sub Rosa; niet helemaal geheim, maar zeker niet in de openbaarheid. Het was zeker niet de bedoeling dat dit uitlekte, zegt Joost Lagendijk die namens de PSP deelnam. En ook Bram van Ojik van de PPR vertelde het niet aan zijn eigen partijbestuur.

Het contact tussen de vertegenwoordigers van de verschillende partijen leidt tot officiële besprekingen, of onderhandelingen in het voorjaar van 1989. En dan blokkeert ineens het partijbestuur van de PPR. Wat zit die Van Ojik eigenlijk te doen en waarom loopt hij zo ver voor de troepen uit, is de vraag. Voorzitter Bram van Ojik is voorstander van samenwerking, maar heeft zijn eigen bestuur niet onder controle. En dan brengt de val van het kabinet-Lubbers-II alles in een stroomversnelling...

Lees voor meer informatie over GroenLinks hier het artikel op NPOKennis.